به طور کلي لاستيک ها در دو نوع با تيوب و بي تيوب تقسيم بندي مي شوند. در اين مقاله به بررسي لاستيک هاي معمولي که در داخل آن ها تيوب قرار مي گيرد مي پردازيم. در ادامه مجموعه مقالات مرکز آموزش، مفصلا به نحوه عملکرد، مزايا و معايب لاستيک هاي بي تيوب نيز خواهيم پرداخت

ساختار لاستيک

لاستيک ها معمولا از سه قسمت اصلي تشکيل شده اند، که در تمامي لاستيک ها مشترک هستند. اين سه قسمت عبارتند از: ساختمان لاستيک، آج و ساختار لبه لاستيک (طوقه لاستيک)

ساختمان لاستيک
اين لايه ، ساختار اصلي لاستيک را ايجاد مي کند. در واقع مي توان از آن تحت عنوان بدنه لاستيک ياد کرد. اين قسمت معمولا از رشته هاي بافته شده از جنس نايلون ساخته مي شود که تحت زاويه ?? درجه نسبت به روکش سطحي لاستيک قرار مي گيرند. اين زاويه و نحوه قرار گيري، لازمه استحکام لاستيک است.

بسته به کيفيت مورد نياز، ساختمان لاستيک در تراکم هاي مختلف بافته مي شود. جهت سنجش تراکم رشته ها از واحدي به نام رشته بر اينچ يا TPI (Thread Per Inch)‎ استفاده مي شود. اين عدد نشان دهنده ساختار داخلي لاستيک است. TPI بيشتر به معني نازکتر بودن رشته هاي بافته شده و در نتيجه تعداد بيشتر اين رشته ها است که منجر به ساختاري انعطاف پذير براي لاستيک مي شود. البته نبايد از اين نکته غافل شد که لاستيک هاي منعطف تر، مقاومت غلتشي کمتري داشته ولي آسيب پذيرتند. در مقابل لاستيک هايي با TPI کمتر وجود دارند که در ساختار آن ها از رشته هايي ضخيم تر استفاده شده ولي تعداد رشته ها کمتر است، که منجر به مقاومت بيشتر و انعطاف کمتر اين لاستيک ها مي شود.
يکي از مواردي که بايد هنگام خريد لاستيک به آن توجه شود، TPI است.

TPI چرخ دوچرخه
لازم است تا متناسب با نياز خود از لاستيک هايي منعطف و يا مستحکم استفاده کنيد. معمولا عدد ايده آل براي TPI برابر ?? است که علاوه بر مقاومت و استحکام لازم، انعطاف و مقاومت غلتشي مناسبي در بر دارد.

آج
هرچه تعداد و عمق آج ها بيشتر باشند، مقاومت غلتشي و تعادل بيشتر است و در نتيجه از سرعت کاسته مي شود. بنابراين آگاهي از انواع آج ها، به انتخاب درست لاستيک کمک بسزايي خواهد کرد:

سطح لاستيکي صاف
لاستيک هايي با آج هاي خيلي کم عمق و کم تراکم معمولا براي تردد در شهر مورد استفاده قرار مي گيرند. اين لاستيک ها اصولا براي سطوح صاف و سخت مانند آسفالت مناسب هستند. شيارهاي v شکل بر روي آن ها موجب حفظ تعادل دوچرخه در پيچ ها و يا جاده هاي خيس مي شود.

سطح لاستيکي صاف چرخ دوچرخه
سطح لاستيکي نيمه صاف
اين لاستيک ها معمولا در مرکز نسبتا صاف هستند که منجر به سرعت و شتاب بيشتر دوچرخه مي شود. زيرا در هنگام حرکت در مسير مستقيم، تنها قسمتي که به طور مستقيم بر روي آسفالت قرار مي گيرد، مرکز لاستيک است. اما در کناره لاستيک، آج هايي تعبيه شده که به حفظ تعادل دوچرخه در پيچ ها کمک مي کند. در پيچ ها معمولا لاستيک از موقعيت عمودي نسبت به زمين خارج شده و کناره هاي آن بر روي زمين قرار مي گيرد، بنابراين اگر در طرفين لاستيک آج وجود داشته باشد، موجب حفظ تعادل و کنترل بيشتر در پيچ ها مي شود.

سطح لاستيکي نيمه صاف چرخ دوچرخه
سطح لاستيکي با آج هاي معکوس
منظور از آج معکوس، نحوه قرار گيري آج بر روي سطح لاستيک است. درتمام لاستيک ها، آج ها به سمت بيرون برجسته هستند و موجب ايجاد مقاومت غلتشي مي شوند، اما در اين لاستيک ها، شيار آج ها به سمت داخل هستند و بدين صورت موجب ناصاف بودن سطح لاستيک مي شوند. اين لاستيک ها به نسبت لاستيک هاي نيمه صاف مقاومت غلتشي بيشتري دارند اما وقتي در مقام مقايسه با لاستيک هاي آج برجسته قرار مي گيرند، مشاهده مي کنيم که مقاومت غلتشي کمتري دارند. معمولا اين لاستيک ها براي کساني مناسب است که کاربردهاي مختلفي از دوچرخه خود انتظار دارند و مي خواهند دوچرخه سواري بر سطوح هموار و نسبتا ناهموار را تجربه کنند.

سطح لاستيکي با آج هاي معکوس چرخ دوچرخه
سطح لاستيک با آج هاي برجسته
اين لاستيک ها که عموما در دوچرخه هاي کوهستان مورد استفاده قرار مي گيرند، داراي الگوهاي مختلفي هستند که هر کدام عملکرد خاص خود را دارند. براي مثال برجستگي هاي کوچکتر و کوتاهتر، موجب سرعت بيشتر دوچرخه و صرف انرژي کمتر در هنگام رکاب زدن در سطوح سفت مي شوند، اما در زمين هاي نرم، حفظ تعادل مطلوبي نداشته و ليز مي خورند. در نقطه مقابل، برجستگي هاي عميق تر و بزرگتر هستند که در سطوح نرم و گل آلود به علت مقاومت غلتشي بالا، عملکرد مطلوبي دارند. مقاومت غلتشي در واقع عبارتست از مقاومت ناشي از حرکت چرخ بر روي سطح زمين. لاستيک هاي پهن تر با آج هاي بزرگتر، در هنگام حرکت بر روي سطوح نرم و يا گلي، فشار کمتري به سطح وارد کرده و کمتر در سطح مذکور فرو ميروند، بنابراين براي حرکت و چرخش آن ها در اين سطوح، به انرژي کمتري نياز است. اما اين لاستيک ها در سطوح صاف ممکن است موجب پيچ خوردگي شوند. تيوپ دوچرخه

سطح لاستيک با آج هاي برجسته چرخ دوچرخه
ساختار لبه لاستيک
منظور از لبه لاستيک، جاييست که لاستيک بر روي طوقه چرخ سوار مي شود. فشار هواي درون لاستيک موجب مي شود تا لبه هاي لاستيک کاملا بر روي طوقه قرار بگيرند. لبه هاي لاستيک را معمولا در دو نوع تاشو و تانشدني تقسيم مي کنيم. لبه هاي تاشو عموما از مواد انعطاف پذيري مانند کولار، نايلون و يا آراميد ساخته مي شوند. در حاليکه در ساخت لبه هاي تا نشدني معمولا از ترکيباتي نظير استيل استفاده شده که موجب وزن بيشتر لاستيک در مقايسه با لبه هاي تاشو مي شود. لاستيک هايي با لبه هاي تا شو از نظر وزن کمتر و حمل آسانتر معمولا از محبوبيت بيشتري برخوردارند.
ايران چرخ