معرفی و آشنایی با انواع مدل‌های دوچرخه

شما از دوچرخه خود چه انتظاري داريد؟ آيا مايليد با دوچرخه مسافت منزل تا محل کار را طي نماييد، يا اينکه در جاده‏هاي ناهموار کوهستاني حرکت کرده و با آن طبيعت‌گردي کنيد؟ شايد هم مايليد در سطح حرفه‏اي و براي شرکت در مسابقات دوچرخه سواري، از آن استفاده نماييد؟ براي اينکه علاقه‌مندي خود به هريک از رشته‌هاي دوچرخه‌سواري را مشخص کنيد، پيش از آن بايد با انواع مختلف دوچرخه آشنا شويد تا بدين طريق در انتخاب بهتر دوچرخه مورد علاقه‌تان راهنمايي شويد. هر فردي با سلايق و استعدادهاي گوناگون نيازمند نوع خاصي از دوچرخه مي‌باشد. در ادامه براي آشنايي بيشتر شما عزيزان، به بررسي اجمالي از انواع دوچرخه خواهيم پرداخت. کيف دوچرخه سواري

دوچرخه مسابقه‌اي دوچرخه CYCLOCROSS دوچرخه تايم تريل دوچرخه‌توريستي دوچرخه هايبريد دوچرخه‌هاي تک سرعته دوچرخه‌هاي کوهستان دوچرخه BMX دوچرخه تاشو دوچرخه برقي
دوچرخه جاده يا مسابقه‌اي (Racing Bike)

دوچرخه‌اي با طراحي منحصر به فرد که از مهمترين ويژگي آن مي‌توان به طراحي آيروديناميک و وزن فوق‌العاده کم، براي دست‌يابي به بيشترين سرعت ممکنه اشاره کرد. آلياژ ساخت بدنه اين دوچرخه از جنس آلومينيوم و يا فيبرکربن مي‌باشد که در مدل‌هاي حرفه‌اي براي دستيابي به وزن کمتر از جنس فيبرکربن استفاده مي‌شود.
سيستم ترمز آن با وجود انواع ترمز‌هاي ديسکي (هيدروليکي- مکانيکي)، هنوز هم استفاده از ترمزهاي نوع کاليپر (Caliper)، در بين دوچرخه‌سواران اين رشته بسيار مرسوم مي‌باشد.
زين باريک، نرم و حفره موجود در قسمت مرکزي آن همه و همه براي ايجاد راحتي بيشتر و مانع از تحت فشار قرارگرفتن و يا وارد شدن ضربه به قسمت تحتاني بدن دوچرخه سوار در مدت زمان دوچرخه‌سواري است.
نوع فرمان در اين دوچرخه براي قرارگيري دوچرخه‌سوار در بهترين حالت ايرودينامک طراحي شده است و براي سواري‌هاي طولاني مدت چندان مناسب نيست.
براي راحتي بيشتر در مدل‌هاي جديد از ست‌دوم ترمز، بر روي قسمت صاف فرمان در نظر گرفته شده ‌است اگر چه اينکار ممکن است قدري حالت استاندارد و آيروديناميک دوچرخه سوار را کاهش دهد، اما دسترسي بر ترمزها را در هر لحظه براي دوچرخه‌سوار بسيار آسانتر مي‌سازد.

اين دوچرخه‌‌ها (Racing Bike) براي افرادي که قصد شرکت در تورها، طي کردن مسافت‌هاي طولاني و قراردادن سبد براي حمل لوازم با آن را دارند به دليل نوع تنه آن انتخاب مناسبي نخواهد بود.

دوچرخه جاده يا مسابقه‌اي (Racing Bike)
دوچرخه (Cyclocross)

مي‌توان گفت اين مدل ترکيبي از دوچرخه جاده و کوهستان مي‌باشد. به طوري که اين مدل با تمام شباهت آن به نوع جاده‌اي قدري با يک دوچرخه استاندارد جاده متفاوت مي‌باشد و بيشتر در سطح زمين‌هاي چمن، جنگل و يا در سطح شن و ماسه‌اي استفاده مي‌شود که گاها دوچرخه‌سوار براي طي ادامه مسير در مسابقات مجبور به پياده شدن و حمل دوچرخه با دست مي‌شود. مسابقات اين ورزش همه ساله در شمال اروپا و در فصل پاييز يا زمستان با حضور انبوهي از تماشاگران از نقاط مختلف اروپا اجرا مي‌شود که روز به روز به محبوبيت اين ورزش افزوده مي‌شود. در نگاه اول به اين دوچرخه شايد اينطور به نظر برسد که دوچرخه (Cyclo-Cross) يک دوچرخه معمولي مي‌باشد. اما اينطور نيست، اين دوچرخه داراي تفاوت‌هاي منحصر به فردي مي‌باشد که از آن جمله مي‌توان به طراحي بدنه، تايرها، ست دنده، سيستم ترمز و نوع پدال‌ها اشاره نمود.

دوچرخه (Cyclocross)
طراحي و ساختار بدنه
نوع طراحي و ساختار بدنه اين دوچرخه به نحوي مي‌باشد که زاويه لوله پيشاني با سطح افقي در بهترين حالت قرار دارد بطوري که دوچرخه سوار به نسبت مدل دوچرخه مسابقه احساس راحتي بيشتري دارد و کمتر احساس خستگي مي‌کند. همچنين با جذب ضربات وارده از سطح زمين دوچرخه سواري در مسافت‌هاي طولاني را راحت‌تر مي‌سازد.

جنس بدنه
تقريبا اکثر دو چرخه‌هاي حرفه‌اي امروزه براي کاهش وزن از جنس آلياژ فيبرکربن ساخته مي‌شوند که دوچرخه (Cyclocross) نيز از اين قاعده مستثنا نيست و از آلياژ کربن در ساخت مدل‌هاي حرفه‌اي استفاده مي‌کند. البته کساني که براي اهداف ديگر همچون شرکت در تور قصد خريد اين مدل را دارند مي توانند از جنس آلومينيوم يا فولاد استفاده کنند. براي کساني که به دنبال دوام و استحکام بيشتر مي‌باشند جنس آلياژ تيتانيوم نيز گزينه بسيار مناسبي مي‌باشد.
امروزه استفاده از ترمزهاي ديسکي در اين مدل از دوچرخه‌ها به دليل قابليت بالا و توانايي نگهداري دوچرخه در شرايط آب و هواي مختلف بسيار مرسوم مي‌باشد، اما با اين وجود هنوز هم هستند دوچرخه سواراني که به دليل وزن کمتر و سادگي از ترمزهاي نوع ويبريک (V-Brake) استفاده مي‌کنند.
به واسطه استفاده از اين دوچرخه در شرايط آب و هواي گوناگون و در سطوح زمين‌هاي گل و لاي، چمن، شن و ماسه‌اي تاير اين دوچرخه‌ها در ابعاد و عاج‌هاي مختلف توليد مي‌شوند.

بسياري از دوچرخه‌سواران از نوعي تاير (Tubular Tier) که ترکيب تيوپ و تاير باهم مي‌باشد استفاده مي‌کنند چرا که اين نوع تاير‌ها به دوچرخه سوار اين امکان را مي‌دهد که با فشار باد کم در مسير هاي گل ‌و لاي حرکت کند و همچنين در هنگام پنچري در کمترين زمان تاير را تعويض نمايد.

دوچرخه تايم تريل (Triathlon / Time Trial (TT) Bike)

هدف از طراحي دوچرخه‌هاي (Time Trial) تايم تريل فقط يک چيز است و آن هم دستيابي به حداکثر سرعت. اهميت طراحي و ساختار ايروديناميک در اين دوچرخه‌ها مي‌تواند در کسب مدال طلا يا نقره تعيين کننده باشد. يکي از ويژگي‌هاي منحصر به فرد اين دوچرخه وزن فوق‌العاده پايين آن است که غالبا در ساخت تنه آن از بهترين آلياژ (همانند تيتانيوم، فيبر‌کربن و کامپوزيت) و از تکنولوژي‌ها به‌روز استفاده مي‌شود تا وزن آن را به ميزان قابل ملاحظه‌اي کاهش دهند. اما مهمتر از وزن کم و فرم دوچرخه، نحوه قرارگيري دوچرخه سوار بر روي دوچرخه و فيزيک بدن آن است. به همين دليل، اين دوچرخه‌ها به صورت اختصاصي و با در نظر گرفتن مشخصات و ويژگي‌هاي بدن ورزشکار ساخته مي‌شوند تا در هنگام قرارگيري بر روي دوچرخه، بدن ورزشکار در بهترين وضعيت ايروديناميکي قرار گيرد تا بيشترين راندمان و سرعت حاصل شود. تمامي اجزاي دوچرخه‌هاي تايم‌تريل به شکلي طراحي شده‌اند، تا کمترين اصطکاک را در مواجهه با جريان هوا داشته باشند (اين امر در فرم تنه، چرخ‌ها و نوع فرمان کاملاً نمايان است).

دوچرخه تايم تريل (Triathlon / Time Trial (TT) Bike)
دوچرخه‌توريستي (Touring Bike)

دوچرخه‌هاي توريستي براي طي مسافت‌هاي طولاني و حمل بار طراحي شده‌اند. به طوري که اين مدل هم در تنه و هم در دوشاخ جلو از دوچرخه‌هاي جاده‌اي و مسابقه‌اي مستحکم‌تر مي‌باشد تا تواناي حمل بار و کوله لوازم را داشته باشد.
نحوه قرار گيري دوچرخه سوار بر روي اين نوع دوچرخه به شکل راحت‌تري از دوچرخه‌هاي مسابقه‌اي است و در مسافت‌هاي طولاني مانع از خستگي زياد در دوچرخه‌سوار مي‌شود. استفاده از آنها در جاده‌هاي آسفالت بسيار لذت‌بخش بوده و طراحي آنها به گونه‌اي انجام شده است که در جاده‌هاي بدون سنگلاخ و خاکي قابل استفاده باشند.

دوچرخه‌توريستي (Touring Bike)
دوچرخه هايبريد يا دوچرخه شهري (Hybrid & City Bike)

دوچرخه‌هاي هايبريد يا دوچرخه‌هاي شهري گزينه بسيار مناسبي براي انجام کارهاي روزانه اعم از خريد، طي مسافت تا محل کار و انجام رفت آمدهاي شهري مي‌باشد. طراحي اين دوچرخه به نحوي است که داراي بنده مستحکم بوده (از نظر طراحي و ساخت بيشتر به دوچرخه‌هاي کوهستان نزديک است) و از مهمترين ويژگي آن مي‌توان به شيب‌دار بودن لوله بالايي (Top Tube) اشاره کرد که نقش به سزايي در مواجهه با سطوح ناهموار و جذب ضربات و تکان‌هاي شديد دارد. داشتن فرمان صاف، وزن کم و ترمزهاي قوي براي شرايط اضطراري در شهري (به طور مثال: روبه رو شدن با خودرو ) قدرت مانور بالا و کنترل‌پذيري بيشتر از ديگر خصوصيات اين دوچرخه به شمار مي‌آيد. کاربرد آن در محيط‌هاي شهري و بدون سنگلاخ، براي رفتن به محل کار يا مدرسه است که معمولا در اين مدل دوچرخه‌ها مي‌توان از سبد کوچکي براي قرار دادن خريد روزانه و يا کيف کار استفاده کرد.

اين دوچرخه‌ها به دليل استفاده از چرخ‌هاي باريک (مشابه مدل‌هاي جاده)، امکان تردد در مسيرهاي ناهموار و کوهستاني را ندارند.

دوچرخه هايبريد يا دوچرخه شهري (Hybrid & City Bike)
دوچرخه تک دنده (SingleSpeed & FIX Gear Bike)

اين دوچرخه‌ها داراي يک دنده مي‌باشند و فقط يک حلقه چرخ دنده در چرخ‌هاي جلو و عقب دارند که در اصطلاح به آن‌ دوچرخه تک سرعته گفته مي‌شود. اين مدل براي استفاده‌هاي طولاني مدت و بيشتر در فضاي شهري و رفت آمدهاي روزانه و مسيرهاي صاف و هموار کاربرد دارد.

دوچرخه تک دنده (SingleSpeed & FIX Gear Bike)
دوچرخه‌هاي کوهستان (Mountain Bikes)

دوچرخه‌هاي کوهستان داراي مدل متنوعي مي‌باشند اما بطور کلي اين دوچرخه‌ها را مي‌توان در پنج دسته مختلف تقسيم‌بندي کرد که هر يک از آنها داراي ويژگي‌هاي منحصر به فرد براي سواري در شرايط مختلف مي‌باشند:

?. کراس کانتري (Cross Country)
?. تريل (Trail)
?. دانهيل (Downhill)
?. فري رايد (Freeride)
?. دوچرخه‌پرشي (Dirt Jump)
براي اينکه بتوانيد دوچرخه کوهستان متناسب با علاقمندي خود را انتخاب کنيد لازم است ابتدا تعيين کنيد که قرار است کجا؟ و چه نوع زميني را براي دوچرخه‌سواري انتخاب مي‌کنيد. اين موضوع کاملا وابسته به آن است که شما چه انتظاري از يک دوچرخه کوهستان داشته باشيد.
دوچرخه‌هاي کوهستان از لحاظ ظاهري داراي لاستيک زخيم و عاجدار جهت اصطکاک زياد در شرايط کوهستاني و افزايش راندمان دوچرخه‌سوار مي‌باشد. فرمان در اين مدل، به منظور ايجاد ديد کافي و کنترل بهتر به صورت صاف (Flat) در نظر گرفته شده است، همچنين براي گرفتن ضربات و نرم کردن حرکات، داراي کمک فنرها‌يي در بدنه دوچرخه مي‌باشند که در صورت عدم نياز به هر يک مي‌توان آنها را قفل نمود.

کمک فنرها مي‌توانند تاثير بسيار زيادي در افزايش راندمان و کيفيت دوچرخه‌سواري داشته باشند. اما بر خلاف باور عموم، استفاده از آنها در تمام شرايط‌ صحيح نمي‌باشد. فعال بودن کمک فنرها در هنگام بالا رفتن از سربالايي‌ها موجب هدر رفت انرژي زيادي از دوچرخه‌سوار مي‌گردد، لذا امکان قفل کردن کمک فنر باعث مي‌شود به‌راحتي تپه‌ها‌ را بالا رفته و مانع از اتلاف انرژي گردد. همچنين در دوچرخه‌هاي کوهستان براي عملکرد بهتر در سطوح ناهموار از ترمزهاي قدرتمند ديسکي از نوع مکانيکي يا هيدروليکي استفاده مي‌کنند که اين امر موجب کنترل بهتر دوچرخه در مواجهه با شرايط ناگهاني مي‌شود.

دوچرخه کوهستان کراس‌کانتري (Cross Country Mountain Bike)

طراحي و ساختار دوچرخه‌هاي مدل کراس‌کانتري که به اختصار آنها را (XC) نيز مي‌نامند به نحوي است که بيشتر براي بالا و پايين رفتن از سطوح با ناهمواري‌ها و ارتفاع ‌کم، مناسب مي‌باشد. اين دوچرخه‌ها به واسطه نوع آلياژ به کار رفته در ساخت تنه به نسبت ساير مدل‌هاي کوهستان از استحکام کم‌تر و وزن بسيار پاييني، در حدود 9 الي 13.6 کيلو‌گرم برخوردارند و به همين خاطر به راحتي مي‌توانيد در شرايط مختلف به سرعت مورد نظر خود دست‌يابيد. سيستم تعليق در اين مدل براي کاهش بيشتر وزن از نوع گازي مي‌باشد. اين دوچرخه‌ها بر اساس نوع سيستم تعليق به دو دسته: 1. هاردتيل (Hard Tail) 2. تنه با سيستم تعليق کامل (Full-Suspension) تقسيم مي‌شوند.

دوچرخه کوهستان هارد تيل (Hard Tail Mountain Bike)

دوچرخه هارد‌تيل (Hard Tail) انتخاب بسيار مناسبي براي شروع دوچرخه‌سواري در سطوح نا‌هموار مي‌باشد. اين دوچرخه‌ها به دليل دارا بودن سيستم کمک فنر قفل‌شو در قسمت دوشاخ جلو مانع از اتلاف انرژي و انتقال ضربات ناشي از برخورد با سطوح ناهموار به بدن دوچرخه‌سوار مي‌گردد و با کاهش اين ضربات موجبات يک سواري لذت‌بخش و پرهيجان را براي دوچرخه‌سوار فراهم مي‌کند.
نبود سيستم کمک فنر در قسمت تنه دوچرخه براي افراد مبتدي که به دنبال دوچرخه‌هايي با قيمت و وزن کمتر هستند، به نسبت دوچرخه‌هاي Full Suspension که داراي دو کمک فنرحرفه‌اي در دوشاخ جلو و تنه است، انتخاب معقولي محسوب مي‌شود.
در دوچرخه‌هاي هاردتيل از ترمزهاي ديسکي (مکانيکي يا هيدروليکي) و در مدل‌هاي ارزان‌تر از ترمزهاي طوقه‌اي استفاده مي‌‌شود. براي ساخت بدنه اين نوع از دوچرخه‌ها از آلياژ آهن، آلومينيوم و در مدل‌هاي حرفه‌اي از کربن استفاده مي‌کنند.
دوچرخه‌هاي هاردتيل به لحاظ طراحي و نوع استفاده، از محبوبيت بالايي بين دوچرخه‌سواران برخوردار هستند. بسياري از علاقه‌مندان به دوچرخه‌سواري که به دنبال يک دوچرخه جهت استفاده از شرايط مختلف محيطي (اعم از شهري و يا کوهستان) هستند، اين مدل را انتخاب مي‌کنند. همچنين به واسطه پايين بودن هزينه اوليه خريد و نگهداري به نسبت دوچرخه‌هاي داراي دو سيستم تعليق گزينه بسيار مناسبي براي بانوان و دو گروه آماتور و دوچرخه سواران با تجربه مي‌باشد.

دوچرخه کوهستان هارد تيل (Hard Tail Mountain Bike)
دوچرخه کوهستان با سيستم تعليق کامل (Full-Suspension Mountain Bike)

دوچرخه‌ Full-Suspension داراي دو سيستم تعليق، در قسمت جلو و تنه دوچرخه مي‌باشد. اين مدل مناسب آن دسته از دوچرخه سواراني است که به دنبال دوچرخه‌سواري در زمين‌هاي ناهموار و سنگلاخ مي‌باشند چرا که با سيستم تعليق قوي‌تر موجوب راحتي در سواري طولاني مدت مي‌گردد. اما همانطور که گفته شد، از آنجاي که اين مدل دوچرخه (Full-suspension) داراي دو سيستم تعليق در قسمت دوشاخ و تنه است، نسبت به مدل هاردتيل قدري گرانتر و نياز به تعمير و نگهدار بيشتري دارد. غالبا اين کمک‌ها داراي قابليت تنظيم از روي فرمان بوده تا دوچرخه‌سوار در شرايط مختلف (مخصوصا سربالايي) و در صورت عدم نياز، کمک‌ها را غير فعال (قفل) کند.

دوچرخه کوهستان با سيستم تعليق کامل (Full- Suspension Mountain Bike)
دوچرخه دانهيل (Down Hill Bike)

دانهيل را شايد بتوان جزو يکي از جذاب‌ترين و پرهيجان‌ترين ‌رشته‌هاي ورزشي به حساب آورد. اولين و شاخص ترين پارامتر اين رشته هيجان زياد و حس فوق‌العاده آن است که در سراسر جهان علاقه‌مندان بسيار زيادي را به خود جلب نموده است. همانطور که از اسم اين نوع دوچرخه پيداست شما بايد با آن از ارتفاعات کوهستاني به سمت پايين حرکت کرده و از سراشيبي‌هاي تند و مسيرهاي پر پيچ و خم و بعضا بسيار خطرناک عبور کنيد. با توجه به اينکه طراحي اين دوچرخه اصولا براي سراشيبي‌هاي تند و پرش از ارتفاعات زياد مي‌باشد وجود دو کمک فنر در قسمت دوشاخ و تنه دوچرخه تجربه يک دوچرخه‌سواري لذت بخش را رقم مي‌زند.
دوچرخه‌هاي دانهيل از نظر وزني، سنگين‌ترين نوع دوچرخه مي‌باشند و تنه و چرخ آنها بيشترين ضخامت را بين انواع دوچرخه دارند. براي استفاده نياز به يادگيري فنون خاصي است، اما آنچه که براي يک دانهيل سوار مهم مي‌باشد، رعايت نکات ايمني، استفاده از کلاه فک‌دار و لباس مناسب جهت حفظ سلامتي دوچرخه سوار و پيشگيري از خطرات احتمالي است.

دوچرخه دانهيل (Down Hill Bike)
دوچرخه کوهستان تريل (Trail Mountain Bike)

دوچرخه تريل در واقع حد واسط بين دوچرخه کراس کانتري و دانهيل مي‌باشدکه براي پايين و بالا رفتن از سطوح شيبدار يا دامنه کوه طراحي شده است (اين دوچرخه را با نام All Mountain Bikes نيز مي‌شناسند). دوچرخه‌هاي تريل به نسبت مدل کراس‌کانتري داراي تنه مستحکم‌تر و از جنس آلياژ آلومينيوم و يا فيبرکربن مي‌باشند تا حرکت بهتري در مسير‌هاي سنگلاخ و ناهموار داشته باشند که در نتيجه موجب افزايش وزن آنها در حدود 11 الي 15 کيلوگرم معادل مي‌گردد. سيستم کمک‌فنر جلو قابليت حرکت ارتجاعي بين 120تا150 ميلي‌متر را داراست که به نسبت مدل کراس‌کانتري قدري بيشتر است. زاويه لوله پيشاني دوچرخه‌هاي تريل حدودا 68 يا 69 درجه مي‌باشد که در مسيرهاي ناهموار، سنگلاخ و سراشيبي‌ها موجب پايداري و کنترل‌پذيري بيشتري مي‌شود. اندازه چرخ‌هاي 27.5 اينچ براي اين مدل بسيار مناسب است اما در سايز هاي 26 و 29 اينچ نيز توليد مي‌شوند.

دوچرخه کوهستان تريل (Trail Mountain Bike)
دوچرخه کوهستان فري رايد (Free Ride Mountain Bike)

دوچرخه‌هاي فري رايد داراي بدنه بسيار مستحکمي هستند که اين قابليت را به دوچرخه سوار مي‌دهد که بتواند انواع حرکت‌هاي پرشي و سرعتي را انجام دهد. اين رشته به نسبت مدل کراس‌کانتر براي بالا رفت از تپه ها نيازمند مهارت فردي بيشتري مي‌باشد. وزن اين مدل به واسطه سيستم تعليق قدرتمند و بدنه مستحکم، حدود 14 الي 20 کيلوگرم است. مهمترين ويژگي دوچرخه‌هاي فري رايد آلياژ بدنه آن است که غالبا از جنس فولاد و آلومينيوم و سيستم تعليق دوشاخ و تنه دوچرخه مي‌باشد که دوچرخه‌سوار را قادر به عبور از سطوح و پرش از روي اجسام مي‌سازد.

دوچرخه کوهستان فري رايد (Free Ride Mountain Bike)
دوچرخه کوهستان پرشي (Dirt Jump Mountain Bikes)

اگر به دنبال شور و هيجان بيشتر در هنگام انجام حرکات آکروباتيک و نمايشي هستيد، بي‌شک سري دوچرخه‌هاي پرشي (Dirt Jump Bike) گزينه بسيار مناسبي براي شما خواهد. دوچرخه‌هاي پرشي در واقع ترکيبي از، سادگي BMX و استحکام دوچرخه‌هاي کوهستان مي‌باشند که اين ترکيب به همراه چرخ‌هايي با سايز 24 و 26 اينچ، عامل سبکي و چابکي دوچرخه و راحتي بيشتر در هنگام انجام حرکات نمايش است (اين دوچرخه‌ها را با عبارت Urban and Street Mountain Bike نيز نام‌گذاري مي‌کنند).
دوچرخه‌سواراني که علاقمند به انجام حرکات بر روي سکوها و در ارتفاع بلند‌تر هستند، اغلب از دوشاخ‌هاي (سيستم تعليق جلو) با دامنه تغييرات بيشتر و بالعکس از دوشاخ با تغييرات کم‌تر براي انجام حرکات در ارتفاع پايين‌تر استفاده مي‌کنند اما آنچه که از ميزان تغييرات دوشاخ مهم‌تر است مقاومت و استحکام بدنه اين دوچرخه‌ها مي‌باشد. غالبا اين نوع دوچرخه‌ها نيازي به سيستم دنده حرفه‌اي و ترمزهاي قويي ندارند.

دوچرخه کوهستان پرشي (Dirt Jump Mountain Bikes)
همانطور که اشاره شد دوچرخه‌هاي Dirt Jump را مي‌توان در واقع مدل بزرگ‌تري از سري دوچرخه‌هاي BMX دانست که براي انجام حرکات نمايشي در فضاي شهري و داخل پارک‌ها مناسب مي‌باشند. ساختار بدنه اين دوچرخه‌ها به صورت شيبدار از لوله پيشاني دوچرخه تا چرخ‌هاي عقب کشيده شده است. ميزان تغييرات سيستم تعليق در اين مدل 80 تا 130 ميلي‌متر است. زين در اين مدل در ارتفاع پايين‌تر قرار دارد تا دوچرخه‌سوار در مواقع انجام حرکات آکروباتيک کنترل بيشتر و فرودي آرام‌تري داشته باشد. بيشترين تفاوت آن با دوچرخه‌هاي کوهستان در سيستم پيشرانه است که از سيستم تک دنده‌اي با طبق قامه‌اي به نسبت کوچکتر ساخته شده و عموما داراي چرخ‌‌هايي در سايز 24 يا 26 اينچ مي‌باشد.

دوچرخه BMX

براي اولين بار دوچرخه BMX در سال 1982 در يک فيلم به نمايش گذاشته شد که امروز پس از گذشت حدودا سي‌ سال از آن کماکان دوچرخه‌هاي BMX جزء يکي از دوچرخه‌هاي محبوب و مهيج براي انجام حرکات آکروباتيک در سطح شهر به شمار مي‌آيند.
طراحي سيستم ترمز جلو به نحوي است که در هنگام انجام حرکات نمايشي و پرش از روي اجسام، فرمان دوچرخه قادر به چرخش يک دور کامل مي‌‌باشد. از مشخصات ظاهري اين دوچرخه مي‌توان به پدال‌هاي پهن، فرم خاص فرمان و موقعيت قرار گيري پايين‌تر زين نسبت به فرمان اشاره کرد. همچنين داراي محلي براي قرار‌دادن پاها در دو طرف توپي‌هاي چرخ جلو و عقب‌اند تا در هنگام انجام حرکات نمايشي، دوچرخه‌سوار از آنها جهت حفظ تعادل خود استفاده نمايد. همچنين براي رسيدن به سرعت بالا در پيست‌ و اجراي حرکات نمايشي، فاقد سيستم دنده و کمک‌فنر و اصطلاحا داراي تنه‌اي خشک هستند.

دوچرخه BMX
دوچرخه تاشو (Folding Bike)

در هنگام سوار شدن به اين نوع دوچرخه، در ابتدا متوجه تفاوتي، اما نه زياد آن با ديگر مدل‌ها خواهيد شد. ميله فرمان و زين بلند باعث افزايش قابليت کنترل‌‌پذيري دوچرخه شده است. همچنين چرخ‌هاي به نسبت کوچکترند، اما هرگز مانع از افزايش سرعت دوچرخه‌سوار در مواقع لازم نمي‌شوند. اين نوع دوچرخه‌ها از لحاظ وزن، به دليل استفاده از آلياژ مخصوص در فرآيند توليد لوله‏ها، داراي بنده مقاوم و در عين حال وزن کمتر‌ي هستند. دوچرخه‌هاي تاشو به واسطه نوع طراحي‌ و ظاهر متفاوتشان،کابل‌هاي کمتر و بدون شيفتر، بسيار شيک به نظر ميرسند.در اين دوچرخه‌ها از تکنولوژي رکاب زدن معکوس براي نگهداشتن دوچرخه به عنوان سيستم ترمز استفاده شده‌ است، اما در صورتي که در استفاده از آن حس خوبي نداشته باشيد مي‌توانيد از انواع ترمزها ويبريک (V-Break) استفاده نماييد.

دوچرخه تاشو (Folding Bike)
طراحي هوشمندانه اين دوچرخه باعث شده است که براحتي و در عرض کمتر از بيست ثانيه!!! دوچرخه را تا کرده و درون کيسه‌ قرار دهيد و يا برعکس در همين مدت زمان قابل استفاده مي‌باشد. هنگامي که دوچرخه جمع مي‌شود، تمام اجزا در کنار هم قرار گرفته و سيستم دنده و زنجير نيز به دليل حساسيت بالا در مرکز بسته قرار مي‌گيرد تا در هنگام جابجايي هيچگونه صدمه‌اي به آن‎ها وارد نشود. يکي ديگر از مزيت‌هاي اين دوچرخه قابليت نصب انواع کيف در سايز‌هاي مختلف در قسمت جلوي دوچرخه است که اين امکان را به دوچرخه‌سوار مي‌دهد تا در طول مسيرهاي روزانه و يا در مسير خانه تا محل کار از آن براي قرار دادن لوازم ضروري استفاده نمايد.
محبوبيت دوچرخه‌هاي تاشو روز به روز در حال افزايش است و اين به آن خاطر است که شما به راحتي مي‌توانيد آن را تا کرده و در وسايل حمل و نقل عمومي همچون اتوبوس يا مترو با خود جابجا کنيد. اين دوچرخه‌ها از نظر استحکام و عملکرد تفاوت چنداني با دوچرخه‌هاي معمولي ندارند. وزن کم اين دوچرخه‌ها مي‌تواند يکي از قابليت‌هاي منحصر به فرد اين دوچرخه بشمار رود. اول اين که اگر شما در طول روز مسافرت‌هاي طولاني داشته باشيد و در اين بين از مترو و اتوبوس استفاده مي‌کنيد به راحتي مي‌توانيد آن را جمع کرده و در داخل کيف مخصوص قرار داده و با خود حمل کنيد. ثانيا به واسته وزن کم حمل آن براي شما بسيار راحت خواهد بود و در نهايت دوچرخه‌هاي تاشو به دليل عدم نياز به فضاي بزرگ براي نگهداري مي‌توانند گزينه بسيار مناسبي براي افرادي که در آپارتمان‌ها زندگي مي‌کنند، باشد. چرا که با تا کردن و قرار دادن در گوشه‌اي مي‌تواند گفت که به‌طور کامل مشکل فضا حل مي‌شود. اما هرگز تصور نکنيد که اين دوچرخه‌ها به دليل وزن کم از استحکام و امنيت کمتري به نسبت دوچرخه‌هاي معمولي برخورداند. نه‌ تنها اين موضوع صحيح نيست، بلکه از اين نظر کاملا قابل مقايسه با دوچرخه‌هاي معمولي مي‌باشند.
براي نمونه مي‌توان به دوچرخه Dahon MU Uno ساخت شرکت Dahon که دوچرخه‌اي با وزن کم و با چرخ‌هاي 20 اينچ مي‌باشد اشاره کرد. دوچرخه‌اي تک سرعته و سبک که به راحتي و با يک دست قابل حمل است. از ويژگي منحصربه فرد ديگر اين دوچرخه مي‌توان به وزن 9.9 کيلوگرمي آن اشاره کرد که در مقايسه با دوچرخه‌هاي معمولي عدد قابل توجهي است.

دوچرخه برقي (Electric Bike / E-Bike)

يک دوچرخه الکتريکي و يا در اصطلاح (E-Bike) همان دوچرخه معمولي مي‌باشد، اما با اجزاي الکتريکي. با اين وجود اين دوچرخه‌هاي کاملا در اجزاي فرمان، پدال و همچنين در نحوه کاربري کاملا مشابه به دوچرخه‌هاي معمولي مي‌باشند تنها با اين تفاوت که داراي اجزاي الکتريکي موتور و باتري جهت ذخيره‌سازي انرژي الکتريسيته هستند. البته نبايد اين دوچرخه‌ها را با يک موتور سيکلت برقي مقايسه کرد چرا که طراحي و هدف از توليد هر يک از آنها کاملا متفاوت است.
E-Bikeها تنها يک دوچرخه معمولي با يک موتور کوچک براي استفاده در مواقع لازم از جمله سراشيبي‌هاي تند و يا در مسير نا هموار هستند تا بتوان از انرژي موتور جهت سهولت و افزايش لذت دوچرخه سواري استفاده نمود. در واقع دوچرخه‌هاي الکتريکي جهت سهولت دوچرخه‌سواري در شرايط ناهموار مي‌باشند و نه به معني جاگزيني براي نيروي انساني.
مشخصه بارز در اين دوچرخه‌ها، داشتن موتوري است که توسط انرژي ذخيره شده در باتري، شروع به کار مي‌کند و به دوچرخه‌سوار در بالا رفتن از تپه‌ها کمک قابل توجهي مي‌نمايد (البته ناگفته نماند که اجزاي الکتريکي موتور و باطري موجود در آنها موجب افزايش وزن اين گروه شده‌است).

دوچرخه برقي (Electric Bike / E-Bike)
دوچرخه دو سرنشين (Tandem Bike)

دوچرخه‌سواري هميشه يک تجربه فوق العاده براي هر سني است. تفاوتي ندارد که سن شما 16 سال باشد و يا 61 سال، در هر صورت مي‌توانيد از انجام اين ورزش لذت ببريد و فقط محدود به گروه سني جوان نمي‌باشد. در طراحي TANDEM از دوچرخه‌هاي کوهستان و جاده، الهام گرفته شده است به طوري که داراي ترمزهاي قوي، سيستم دنده متنوع، فرمان بهينه شده و ... مي‌باشند. اين نوع دوچرخه‌ها معمولا به صورت سفارشي و بر اساس ارتفاع و فرم بدن دوچرخه سواران ساخته شده و بيشتر براي تورهاي راه دور مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

دوچرخه دو سرنشين (Tandem Bike)
در اين مقاله سعي شد تا انواع مختلف دوچرخه، به طور مختصر معرفي شود. در آخر اميدوارم با بررسي‌هاي که انجام شد، دوچرخه منتخب شما مطابق نيازهايتان بوده و انتظارتان را براي يک دوچرخه سواري لذت بخش مرتفع نمايد.
پس از آشنايي نسبي با انواع دوچرخه،‌ حال براي خريد ابتدا بايد به يک سوال مهم پاسخ دهيم. آن هم اينکه در چه سطح و براي چه منظوري دوچرخه سواري خواهيم کرد؟ پاسخ اين سوال ميتواند ما را در انتخاب نوع تجهيزات و قيمت نهايي کمک کرده و باعث صرفه جويي در هزينه‌ها شود.